“Ik voel gewoon geen verlangen meer,” vertelt een lezer me. “Ik kan weken, maanden zonder seks. Ik mis het niet – en dat maakt me bang. Als ik wél seks heb, geniet ik ervan en vraag ik me af waarom ik het zo heb laten versloffen. Wat is er mis met mij?”
Als deze woorden de jouwe hadden kunnen zijn, ben je niet de enige, en er is niets mis met je. Het kan bij alle genders voorkomen, maar in mijn ervaring melden vooral oudere vrouwen vaak dat, hoe lustig ze decennia geleden ook waren, hun verlangen naar seks is afgezwakt of vrijwel verdwenen. Het is ook niet ongewoon dat oudere mannen dit ervaren.
Waarschijnlijk hebben ze het echter over het afnemen van spontaan verlangen. Er is nog een ander soort — responsief verlangen — en dat werkt anders. Als je, eenmaal je op gang bent, wél van seks geniet, kan het begrijpen van het verschil tussen spontaan verlangen en responsief verlangen een wereld van verschil maken in je seksleven.
- Spontaan verlangen: de hormoon-gedreven drang om seks te hebben. Je voelt verlangen, je bent in de stemming, je wilt seks en je gaat ervoor.
- Responsief verlangen: verlangen ontstaat als reactie op lichamelijke opwinding. Je lichaam raakt eerst opgewonden, daarna warmt je geest op voor het idee en groeit het verlangen.
Emily Nagoski, Ph.D., legt in haar uitstekende, wetenschappelijk onderbouwde boek Come As You Are: The Surprising New Science That Will Transform Your Sex Life dit verschil als volgt uit:
Het standaardverhaal over seksueel verlangen is dat het gewoon opduikt — je zit te lunchen of loopt over straat, misschien zie je een sexy persoon of heb je een sexy gedachte, en pats! je zegt tegen jezelf: “Ik zou wel seks willen!” Zo werkt het misschien voor 75 procent van de mannen en 15 procent van de vrouwen… dat is ‘spontaan’ verlangen.
Maar sommige mensen merken dat ze pas zin in seks krijgen als er al sexy dingen gebeuren. En zij zijn normaal. Ze hebben geen ‘lage’ verlangens, ze lijden niet aan een kwaal… Hun lichaam heeft gewoon een overtuigender reden nodig dan: “dat is daar een aantrekkelijk persoon” om zin in seks te krijgen. Ze zijn seksueel tevreden en hebben gezonde relaties, wat betekent dat een gebrek aan spontane zin in seks op zichzelf niet disfunctioneel of problematisch is! Laat me het herhalen: responsief verlangen is normaal en gezond.
Hoe weet ik of responsieve verlangens bij mij passen?
Hoe kun je testen of responsief verlangen voor jou werkt? Probeer dit alleen of met een partner:
– Plan een moment voor seksuele plezierbeleving waarop je niet gehaast bent of gestoord wordt.
– Bereid je voor door te ontspannen en afleidingen weg te nemen.
– Zorg dat glijmiddel en je favoriete seksspeeltje(s) binnen handbereik zijn.
– Als je een favoriete turn-on hebt – muziek, erotica, porno, een speciale fantasie – neem die dan op in je pleziertijd.
– Maak je hoofd vrij van doelen. Het gaat alleen om plezier.
– Breng jezelf lichamelijk in opwinding of nodig je partner uit om je op de manieren die jij het fijnst vindt op te winden.
– Rijd op de golf van plezier.
Werkte dat? Zorgde de lichamelijke opwinding ervoor dat je verlangen werd aangewakkerd? Als dat zo is, dan is dat responsief verlangen.
Waarom is mijn verlangen veranderd?
Er kunnen veel redenen zijn voor verminderd spontaan verlangen. De voor de hand liggende oorzaken zijn de hormonale veranderingen na de menopauze en daarna. Maar misschien was spontaan verlangen nooit jouw belangrijkste drijfveer. Er is veel meer aan verlangen dan hormonen. Verlangen is complex en wordt beïnvloed door veel factoren: gezondheidsproblemen, medicatie, lichaamsbeeld, emoties, stemming, depressie, een sleetse relatie, gebrek aan aantrekkingskracht tot je partner, onopgeloste conflicten en nog veel meer.
Als noch spontaan noch responsief verlangen voor jou werkt, hoef je je niet neer te leggen bij slechte seks of geen seks. Een goede arts kan je helpen fysieke oorzaken te achterhalen, en een goede therapeut kan je helpen met de emotionele en relationele oorzaken en je begeleiden naar de veranderingen die je wilt maken.
Nee, er is geen pil of drankje dat je zomaar terugkatapulteert naar je vroegere lustniveau, ondanks de inspanningen van farmaceutische bedrijven — al beweren veel mensen van onze leeftijd dat een nieuwe relatie met zijn NRE (“New Relationship Energy”) dat wél voor elkaar krijgt!
Is responsief verlangen genoeg?
Responsief verlangen is net zo geldig als spontaan verlangen, ook al is het minder bekend. Het “werkt” net zo goed, en het genot voelt net zo fijn. Laat jezelf lichamelijk opgewonden raken, solo of met een partner, en laat het verlangen volgen. In plaats van te wensen dat je anders zou reageren, kun je beter vieren op welke manieren je lichaam en geest je verfijnd genot kunnen geven.
Nadat ik jaren geleden responsief verlangen in een lezing had uitgelegd, mailde een vrouw uit het publiek me: “U heeft misschien net mijn huwelijk gered.”
Hoe kan ik meer leren?
Emily Nagoski, Ph.D., legt de seksualiteit van vrouwen uit in Come As You Are: The Surprising New Science That Will Transform Your Sex Life.
Ik heb het over spontane versus responsieve verlangens (en nog veel meer!) in twee van mijn webinars — 7 Steps to Reclaiming Your Sexual Pleasure en 12 Steps to Sexy Aging – Starting Now!